Κοιμάται το ηφαίστειο της Σαντορίνης, ξυπνά ο Κολούμπος - OneMagazino

Breaking

OneMagazino

www.magazino1.blogspot.gr

Σάββατο, Νοεμβρίου 05, 2016

Κοιμάται το ηφαίστειο της Σαντορίνης, ξυπνά ο Κολούμπος

Σε μία πολύ ήρεμη φάση, μετά τις ενδείξεις έντονης κινητικότητας, εισήλθε το ενεργό ηφαίστειο της Σαντορίνης, ανέφερε η επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών Παρασκευή Νομικού, σε εκδήλωση του ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος με τίτλο «Στιγμιότυπα ενός ζωντανού πλανήτη».

 Έως το τέλος του έτους αναμένονται να δημοσιοποιηθούν τα πρώτα στοιχεία από τη χαρτογράφηση του μαγματικού θαλάμου του ηφαιστείου, την οποία πραγματοποίησε μια διεθνής επιστημονική ομάδα, με τη συμμετοχή της κας Νομικού. Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο πέρυσι είχε έλθει στη Σαντορίνη ένα από τα μεγαλύτερα σεισμικά πλοία του κόσμου και τοποθέτησε επί 26 μέρες 93 υποθαλάσσιους σεισμογράφους για να χαρτογραφήσουν τον μαγματικό θάλαμο της Σαντορίνης και του γειτονικού υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπου.

 «Αυτήν τη στιγμή το ηφαίστειο κοιμάται, είναι σε ηρεμία. Δεν υπάρχουν μικροσεισμοί, μικρομετακινήσεις του εδάφους ή άλλες ενδείξεις. Όταν αναλυθούν τα σεισμικά δεδομένα, θα γνωρίζουμε πλέον τη γεωμετρία του μαγματικού θαλάμου κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, σε βάθος έως 12 χιλιομέτρων» δήλωσε η κα Νομικού στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Όπως είπε η Ελληνίδα επιστήμων (Σαντορινιά η ίδια, η οποία παρακολουθεί το ηφαίστειο εδώ και χρόνια), θα είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που θα γίνει μια τέτοια εκτίμηση για ένα ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο, έτσι ώστε να υπάρξει μια εικόνα για την ποσότητα του μάγματος που είναι συγκεντρωμένη κάτω από το ηφαίστειο.

Παράλληλα, η κα Νομικού επεσήμανε ότι, όπως έχει δείξει η ιστορική εμπειρία, τα ηφαίστεια προειδοποιούν με διάφορα σημάδια πριν από μία επικείμενη έκρηξη. Ανέφερε ότι το ηφαίστειο κάνει μια μεγάλη έκρηξη κάθε περίπου 20.000 χρόνια και ότι η τελευταία έγινε πριν από περίπου μόλις 3.600 χρόνια.

Τόνισε ότι το ηφαίστειο του Κολούμπου, βορειανατολικά σε απόσταση επτά χιλιομέτρων και σε βάθος 500 μέτρων, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, καθώς είναι επτά φορές πιο ενεργό από εκείνο στην καλδέρα της Σαντορίνης και αποτελεί το πιο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο στην Ευρώπη. Ο Κολούμπος εξερράγη το 1.650 μ.Χ. αφήνοντας πίσω του περίπου 70 ανθρώπινα θύματα λόγω έκλυσης αερίων, ενώ προκάλεσε και δύο τσουνάμι με κύματα ύψους έως πέντε μέτρων.
Ψευδοφωτογραφία της Σαντορίνης και του ηφαιστείου Κολούμπος. Photo: ΙΜΠΗΣ


Βαθυμετρικός χάρτης του ηφαιστείου Κολούμπος. Photo: Thera Expedition.
 Η κα Νομικού ανέφερε ότι ο Κολούμπος είναι ένα τελείως διαφορετικό ηφαίστειο από εκείνο της Σαντορίνης, καθώς ο μαγματικός θάλαμός του πετρολογικά και γεωχημικά μοιάζει πολύ περισσότερο με το πιο μακρινό ηφαίστειο της Νισύρου προς τα ανατολικά. Περιβάλλεται από υδροθερμικές «καμινάδες», με θερμοκρασία 220 βαθμών Κελσίου, που εκλύουν διοξείδιο του άνθρακα σε ποσοστό 99%. Στην περιοχή ζουν ασυνήθιστοι μικροοργανισμοί, για τους οποίους έχει δείξει ενδιαφέρον να τους μελετήσει ακόμη και η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).
ΙNFO: Ο Κολούμπος ή το Κολούμπο είναι υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά της Σαντορίνης, το οποίο ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου. Έγινε γνωστό έπειτα από μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη στις 27 Σεπτεμβρίου 1650. Από τη λάβα σχηματίστηκε μικρή νησίδα, η οποία, όμως, εξαιτίας των θαλασσίων κυμάτων, γρήγορα κατέρρευσε σε ύφαλο. Από την κατάρρευση αυτή προκλήθηκε τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε ζημιές μέχρι και σε απόσταση 150 χιλιομέτρων. Σήμερα έχει ύψος 280 μέτρων (σε σχέση με τον περιβάλλοντα θαλάσσιο πυθμένα) και βρίσκεται περίπου 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο κρατήρας του έχει διάμετρο περίπου 3 χιλιομέτρων και βάθος 512 μέτρων. Σε μεγάλη έκταση γύρω από το ηφαίστειο έχουν εντοπιστεί υδροθερμικά φρέατα από τα οποία αναβλύζει καυτό νερό, έως και 220οC, με διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία και τα οποία φιλοξενούν ένα σπάνιο οικοσύστημα από νηματοειδή βακτήρια. Η ευρύτερη περιοχή του ακρωτηριού Κολούμπος λέγεται επίσης Κολούμπος και σχηματίζει μικρό ορμίσκο.


INFO: Η Σαντορίνη, Θήρα ή Στρογγύλη (παλαιότερη ονομασία) είναι νησί που βρίσκεται στο νότιο Αιγαίο πέλαγος, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Απέχει από τον Πειραιά 128 ναυτικά μίλια και 63 ναυτικά μίλια από την Κρήτη. Ο Αθηνιός, το μεγαλύτερο λιμάνι του νησιού, έχει δημιουργηθεί στον ομώνυμο όρμο. Η έκτασή της είναι 76,19 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σήμερα η Σαντορίνη είναι ένα από τα διασημότερα τουριστικά κέντρα του κόσμου. Είναι γνωστή για το ηφαίστειό της. Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν το έτος 1950. Τμήματα του ηφαιστείου της Σαντορίνης είναι: Η Νέα Καμένη (1707-1711 μ.Χ.), η Παλαιά Καμένη (46-47 μ.Χ.), το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο (ενεργό) (1650 μ.Χ.), τα Χριστιανά νησιά. Η Σαντορίνη ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και χαρακτηρίζεται ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο. Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη. Η Στρογγύλη ήταν ένας ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα της ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου από τη Μινωική έκρηξη που έγινε το 1613 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα της Σαντορίνης και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, που έχει βάθος 1.500 μέτρων, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν τα εξής νησιά: την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη, την Καμένη Γεωργίου του Α΄, την Καμένη του Φουκέ, την Αφρόσσα και τη Δάφνη. Όλα αυτά τα νησιά μεγάλωναν σιγά-σιγά και ενώθηκαν, εκτός από την Παλαιά Καμένη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

add