Με λες ή μου λες; Μαθετε πως ξεκίνησε ο διχασμός, νότιας και βόρειας Ελλαδας

Εδώ λοιπόν θα αποκατασταθεί η τιμή αυτών των θρυλικών αντωνυμιών, έτσι όπως χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης και της βόρειας Ελλάδας. Κατ'αρχάς, δεν χρησιμοποιούμε πάντα το με και το σε αντί του μου και του σου. Στις φράσεις στις οποίες χρησιμοποιείται η Γενική πτώση, δηλαδή εκεί που θέλουμε να δείξουμε τον κτήτορα ενός αντικειμένου, ΠΡΟΦΑΝΩΣ λέμε και εμείς το μου και το σου. Λέμε "αυτό το αυτοκίνητο είναι δικό μου" και όχι βέβαια "αυτό το αυτοκίνητο είναι δικό με". Εκεί που υπάρχει η διχογνωμία είναι στις φράσεις που στα αρχαία Ελληνικά συντάσσοταν με ΔΟΤΙΚΗ. Επειδή αυτή η πτώση εξαλείφθηκε στα νέα Ελληνικά, οι εν λόγω φράσεις έπρεπε να συνταχθούν με κάποια από τις εναπομείνασες πτώσεις. Με την Ονομαστική δεν γινόταν, αφού χρησιμοποιείται για την έκφραση της φύσης μιας έννοιας. Η Κλητική, από την άλλη, χρησιμοποιείται επιφωνηματικά, για την κλήτευση ενός αντικειμένου ή προσώπου. Οπότε έμενε η Γενική και η Αιτιατική για να βγάλουν τα κάστανα από την φωτιά. Εν τέλει η δεύτερη χρησιμοποιήθηκε κυρίως στην βόρεια Ελλάδα και η πρώτη στα περισσότερα άλλα μέρη. Σημαίνει όμως αυτό ότι η Γενική είναι η τελικά η σωστή πτώση; ΟΧΙ!!! 

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ Ο ΙΔΙΟΣ Ο Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ, Η ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΟΤΙΚΗ, ΑΡΑ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΙΠΟΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΟΤΕΡΗ. Με άλλα λόγια: η φράση που στα αρχαία ελληνικά θα λεγόταν "τι μοι λες" (τρόπος του λέγειν), αποδίδεται σωστότερα στα νέα ελληνικά με το "τι με λες" παρά με το "τι μου λες". Αυτό προφανώς ισχύει και για όλες τις παρεμφερείς φράσεις όπου χρησιμοποιούνται τέτοιου τύπου αντωνυμίες και όχι μόνο το με και το σε, π.χ. το σωστό είναι "τον τηλεφώνησα" (Αιτιατική) και όχι "του τηλεφώνησα" (Γενική), όσο παράξενο και να ακούγεται, αφού αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι τηλεφώνησα εκείνον και όχι τηλεφώνησα εκείνου, φράση που και ακουστικά είναι τελείως λάθος (από την άλλη, το "του έσπασα τα νεύρα" είναι το σωστό και όχι το "τον έσπασα τα νεύρα", γιατί, πολύ απλά, αντιμεταθέτοντας τις λέξεις της πρώτης πρότασης και όχι της δεύτερης βγαίνει σωστό νόημα, αφού αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι έσπασα τα νεύρα του, τα δικά του νεύρα, υποδηλώνουμε δηλαδή τον κτήτορα). Ας μην ξεχνάμε και το άλλο: οι νοτιοελλαδίτες, που εκφράζουν τη Δοτική μέσω Γενικής λέγοντας "θα σου πω κάτι", "θα της δώσω κάτι", στον πληθυντικό διαπράττουν ακριβώς το προαναφερθέν σφάλμα ασυμβατότητας λέγοντας "θα σας πω κάτι", "θα τους δώσω κάτι". Χρησιμοποιούν δηλαδή Αιτιατική! Κουλό;

Τώρα, το γιατί το μου και το σου επικράτησε στο μεγαλύτερο τμήμα της Ελλάδας (συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας)εκτός της βόρειας, αποσαφήνισε και πάλι ο κ. Μπαμπινιώτης στην ίδια μελέτη του. Απλούστατα η νότια Ελλάδα απελευθερώθηκε από την 400χρονη τουρκική δουλεία της πολύύύύύ νωρίτερα από την βόρεια, συνεπώς τα ιδιώματα που εκεί είχαν υιοθετηθεί έγιναν ευρύτερα γνωστά και επηρέασαν σε μεγαλύτερο βαθμό την σημερινή έκφραση. Αν είχε απελευθερωθεί πρώτα η Θεσσαλονίκη, η Μακεδονία, η Θράκη, πιθανώς θα είχε συμβεί το ακριβώς ανάποδο - και θα ήταν και πιο σωστό!

Για να μην νομίζετε ότι σας λέω μπαρούφες, τσεκάρετε την εργασία του ίδιου του Γ. Μπαμπινιώτη εδώ, όπου αναδημοσιεύτηκε το άρθρο που είχε γράψει στην εφημερίδα "Το Βήμα". Βέβαια, υπάρχουν και δεκάδες άλλα sites και blogs που αναφέρθηκαν στην ίδια μελέτη και την αναπαρήγαγαν, οπότε είναι το πλέον εύκολο να την βρείτε και να την διαβάσετε πληκτρολογώντας στο Google τα κατάλληλα key words (π.χ. Μπαμπινιώτης με σε Δοτική).